De bureaucratie van het boerenbestaan
26 mei 2022
We hadden het aankoopproces nog niet afgesloten, met gepuzzel over betalingsrechten, stikstofquota en de melkmachine-markt, of we stonden al voor de volgende administratieve uitdaging. Uiterlijk 15 mei moesten we als kersverse agrariërs onze eerste gecombineerde opgave indienen. Jaarlijks vaste prik voor elke boer, die daarin precies opgeeft wat er in het bedrijf en op het land gebeurt.
Voor de boer een bureaucratische last en een digitale puzzel, voor de overheid onmisbaar om de vinger aan de pols te houden. Belangrijk, vooral in deze tijden van stikstof-, klimaat- en biodiversiteitscrisis. Boeren hebben namelijk een enorme impact op de leefomgeving, positief danwel negatief. UIteindelijk zijn we er, met wat hulp van de accountant, net op tijd uitgekomen.
De wirwar aan regels, codes en formulieren maakt, behalve duizelig, ook duidelijk dat de bestaande wet- en regelgeving nauwelijks ruimte laat voor initiatieven als de onze. Zo mag je blijvend grasland alleen ‘scheuren’ (vernietigen) tussen februari en mei, en dan alleen wanneer je meteen opnieuw inzaait. Tussen mei en november mag dat alleen voor specifieke gewassen, zoals bloembollen.
Deze regels moeten ervoor zorgen dat stikstof niet uit de bodem spoelt en in het water terechtkomt. In een voedselbos wordt geen stikstof toegevoegd, maar juist opgenomen en vastgelegd in de bodem. Maar bomen poten in grasland mag volgens de huidige regels niet, legde een medewerker van het RVO (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland) uit. Hoewel: vaste planten en laanbomen staan wél op de lijst van toegestane gewassen. Alleen tussen februari en mei dus.
Veel van de gegevens uit de opgave zijn vrij toegankelijk, via sites van de overheid of via Boer en Bunder. Zo kun je van alle landbouwpercelen in Nederland opzoeken wat er nu en in het verleden op groeide. Wij hebben daar, in onze zoektocht naar land, dankbaar gebruik van gemaakt.
