Foto's: Rebke Klokke, Harriet Kwekkeboom, Maud Aarts, Jessica van Bossum

Stach is opgegroeid in de Achterhoek, heeft veel gereisd en op verschillende plekken rondgefladderd, maar komt toch steeds graag terug naar het kleine dorpje Toldijk.

"Ik ben opgeleid als grafisch vormgever, maar ontdekte al snel dat stilzitten achter de computer niks voor mij is." Hij ging buiten aan de slag en werkte een aantal jaren aan het onderhoud van een landgoed. "Ik kreeg steeds meer interesse in permacultuur en voedselbossen. Een voedselbos vind ik fascinerend, want je kunt er zoveel kanten mee op: voeding, fermenteren, een natuurlijke leefomgeving voor mensen en dieren, educatie, werken aan het opbouwen van een veerkrachtig systeem voor de toekomst.." Voedselbosboer zijn spreekt hem aan, de veelzijdigheid ervan. "Je bouwt mee aan een toekomst, dat miste ik bij het landgoed. Daar werk je aan het onderhoud van iets bestaands. In een voedselbos werk je aan groei, aan planten die zich gaan ontwikkelen tot bomen en ook de komende generaties kunnen voeden." Zelf heeft hij ook een klein voedselbosje waarin hij met heel veel plezier loopt te klussen: hij heeft er een sauna, pizza oven en een boomhut gebouwd.

Vorige zomer kreeg hij de tip om bij Voedselbos Glanerbeek te gaan kijken. "Ik was op zoek naar een plek waar echt iets opgebouwd wordt, en dat gebeurt hier. Want dit is wel een iets groter voedselbos dan wat ik thuis heb!" Er stonden hier koeien, in een vorm van landbouw waar hij weinig toekomstperspectief in ziet. Nu groeit er een diversiteit aan planten die gezonde voeding gaan bieden. Echt een transitie. Het is fascinerend om zo met de toekomst bezig te zijn. Bijvoorbeeld de laan met Pecan-notenbomen, die pas over 200 jaar met pensioen gaan. Hij is heel benieuwd naar het voorjaar, dat heeft hij hier op dit terrein nog niet meegemaakt. En naar de boompjes waar hij nog nooit iets van geproefd heeft, zoals de pawpaw.

Het valt Stach op dat veel mensen geen of een negatief beeld hebben van de toekomst, wat hij een groot gemis vindt. Mensen die met voedselbossen werken zijn bezig met iets ‘voorbij’ hun eigen leven, ze werken niet alleen voor nu, maar ook voor later, dat heeft een spirituele waarde. En tegelijk is het heel praktisch: je produceert voedsel.

Het leukste aan het werk vindt Stach dat je kunt kiezen wat je wilt doen. En: geen dag is hetzelfde.  Zelfs al doe je hetzelfde werk, dan is het weer steeds anders. Werken met een groep vrijwilligers is leuk, lekker kletsen met elkaar terwijl je bezig bent. Maar in je eentje werken is ook fijn, in je eigen ritme,  je hoofd leegmaken: meditatie en sportschool in één. "Maud, Dagobert en Jessica zijn heel goed in het werken met vrijwilligers op deze plek, mensen kunnen zich hier echt op een prettige manier nuttig maken."

Het sterke van een voedselbos vindt hij de oneindige mogelijkheden: behalve voedsel zijn er ook medicinale toepassingen, cosmetica, je kunt er kinderen les geven, wandelen, picknicken... Zelf wil hij zich op voedselverwerking gaan richten, maar ook op onderhoud. "Bij onderhoud  maakt het veel verschil of je  onkruid weghaalt uit een bloemenborder die elk jaar eender is, puur esthetisch, of bij een boompje met het doel dat het gaat groeien en voedsel gaat produceren."